BM Kadın Birimi: ‘Kadın Oranı Arttı Temsili Hala Yetersiz’

Birleşmiş Milletler (BM) Kadın Birimi UN Women – IPU, “kadınların liderliğinin ve etkili temsilinin” gündem olacağı Kadının Statüsü Komisyonu “Siyasette Kadın 2021” haritası yayınlandı.

UN Women – IPU “Siyasette Kadın 2021” haritasına göre: Parlamentolarda, bakanlıklarda, devlet ve hükümet başkanlıklarında kadın oranı arttı, ancak kadınların temsili hala yetersiz

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ve Parlamentolar Arası Birlik (IPU)tarafından yayınlanan “Siyasette Kadın 2021” haritası verilerine göre, 1 Ocak 2021 itibarıyla;

• Dünya genelinde parlamentolardaki kadın milletvekili oranı küçük bir artış göstererek yüzde 25.5’e çıktı. Geçen yıl bu oran yüzde 24.9’du.

• Bakanlık pozisyonlarındaki kadınların oranı yüzde 21.9’a çıktı.

• 22 ülkenin hükümet ve devlet başkanları kadın. Bu sayı 2019’da 20’ydi.

• Devlet başkanı kadın olan ülkelerin oranı %5.9.

• Hükümet başkanı kadın olan ülkelerin oranı %6.7.

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ve Parlamentolar Arası Birlik (IPU) tarafından 2005 yılından bu yana hazırlanan haritanın 2021 yılı nüshası yayınlandı. Tüm dünyada devlet yönetimindeki ve parlamentodaki kadınların sıralamasını gösteren “Siyasette Kadın2021” haritasına göre,kadın milletvekillerinin oranı çok az bir artış gösterse de siyasi temsilde toplumsal cinsiyet eşitliği istenen seviyeye hala ulaşamadı.

1 Ocak 2021 itibarıyla ülkelerdeki hükümet, devlet ve parlamento düzeyindeki kadınların temsiliyetini gösteren Siyasette Kadın 2021 haritası, hükümet ve devlet başkanı kadınların ve bakan düzeyindeki kadınların oranının tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını gösteriyor.

Geçen yıl bakan pozisyonlarındaki kadın sayısında yüzde 21.3’e ulaşan ani artış, bu yıl yavaşlayarak yüzde 21.9’a ulaştı. 2019 yılında yüzde 20.7 olarak gerçekleşmişti. Veriler, hükümet düzeyinde kadın temsilinin olmadığı ülkelerin sayısının da arttığını gösteriyor.

TÜRKİYE PARLAMENTO SIRALAMASINDA GERİLEDİ

1 Ocak 2021 tarihi itibarıyla ulusal parlamentolardaki kadın milletvekili oranı küçük bir artışla yüzde 25.5’e ulaştı. Bu oran 2020 yılında yüzde 24.9’du. Türkiye ise parlamentolarda kadın milletvekili oranı sıralamasında 122’inci sıradan 129’a geriledi.

UN Women İcra Direktörü Phumzile Mlambo-Ngcuka şunları söyledi: “Kadınların karar alma mekanizmalarına dahiliyeti olmadan hiçbir ülke kalkınamaz. Bu yılın haritası bize gösterdi ki, kadınları karar alma mekanizmalarının merkezine yerleştirmek ve temsiliyetlerini sayıca artırmak için cesur ve kararlı adımlar atmalıyız. Bunu hemen yapmalıyız.”

IPU Genel Sekreteri Martin Chungong ise şunları söyledi: “Kadınların karar alma mekanizmalarındaki artış oranı yeterli değil. Özellikle salgın sırasında ön saflarda yer alan sağlık, bakım ve hizmet sektöründe çalışan kadınların oranının yüzde 70 olduğunu düşünürsek hiç yeterli değil. Kadınların siyasette daha fazla temsili için kadın erkek hep birlikte çalışmalıyız. Şu anda ihtiyacımız olan siyasi irade.”

KADIN HÜKÜMET VE DEVLET BAŞKANI ARTTI

Haritaya göre, 22 ülkenin devlet ve hükümet başkanlıklarında kadınlar var. Bu sayı 2020 yılında 20 ülkeydi. 1 Ocak 2021 itibarıyla devlet başkanı kadınların oranı yüzde 5.9 (152 ülkenin 9’u), hükümet başkanı kadınların oranı yüzde 6.7 (193 ülkenin 13’ü).Kadınlar tarafından yönetilen ülkelerin çoğu Avrupa’da. Danimarka, Finlandiya, İzlanda ve Norveç kadınlar tarafından yönetiliyor.

KADIN BAKAN ORANLARINDA ARTIŞ VAR

2021 yılı, kadın bakan oranlarının artış göstermeye başladığı bir yıl oldu. Kadın bakanların oranının yüzde 50’den daha fazla olduğu ülkelerin sayısı 2020 yılında 14 iken, 2021 yılında 13’e düştü. Bu ülkeler ve kadın bakan oranları şu şekilde;

Nikaragua – % 58.82

Avusturya – % 57.14

İsveç – % 57.14

Belçika – % 57.14

Arnavutluk – % 56.25

Ruanda – % 54.84

Kosta Rika – % 52.00

Kanada – % 51.43

Andora, Finlandiya, Fransa, Give-Bisav, İspanya – % 50.00

Kadınların hükümetlerdeki oranı Litvanya’da yüzde 8’den yüzde 43’e yükselirken, Belçika’da yüzde 25’ten yüzde 57’ye çıkarak ikiye katlandı. Sahraaltı Afrika bölgesinde Namibya kadın bakanların oranını yüzde 15’ten yüzde 39’a çıkardı. Ruanda, yüzde 54.8’e ulaşan kadın bakan oranı ve aynı zamanda kadın parlamenter oranıyla bölgede liderliğini koruyor.

Amerika’da, ABD’nin yeni göreve başlayan hükümeti ülke tarihinin toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya en yakın hükümetini oluşturdu: Kadın bakanların oranı yüzde 17’den (2020) yüzde 46’ya (2021) yükseldi. Kıtanın lideri ise yüzde 58.82 kadın bakan oranıyla Nikaragua olmaya devam ediyor.

Asya’da Mongolia kadın bakan oranını yüzde 6.7’den 2021’de yüzde 18.8’e çıkardı. Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde yüzde 31.6 kadın bakan oranıyla Lübnan ilk sırada yer alırken, Tunus kadın bakan oranını yüzde 6.9’dan 2021 yılında yüzde 29.2’ye çıkardı.

Pasifik’te Kibirati bir kadın bakana sahip olurken, ilk kez bir kadın meclis başkanı oldu.

Yeni Zelanda, geçtiğimiz yıla göre yüzde 10 artışla kadın bakan oranını yüzde 40’a çıkardı.

Hükümetinde hiç kadın bakan olmayan ülkelerin sayısı 2020’de 9 iken, 2021’de 12’ye çıkarak artış gösterdi. Bu ülkeler şöyle: Azerbaycan, Ermenistan, Brunei Darussalan, Kzeuy Kore, Papua Yeni Gine, Saint Vincent ve Grenadin Adaları, Suudi Arabistan, Tayland, Tuvalu, Vanuatu, Vietnam ve Yemen.

Siyasette Kadın Haritası, “kadınların liderliğinin ve etkili temsilinin” ana gündem olacağı Kadının Statüsü Komisyonundan önce yayınlanarak kadınların siyasetteki temsiliyetlerinin yetersizliğine dikat çekiyor.

Kadın bakanlar, sosyal işler, kadın ve toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili bakanlıklardaki egemenliğini sürdürdü. Diğer yandan ağırlıklı erkeklerin bulunduğu bakanlıklar, 2021 yılında kadınlar daha fazla yer almaya başladı. Savunma bakanlıklarındaki kadın oranı 2020 yılında yüzde 10.1 iken, 2021 yılında küçük bir artışla yüzde 11.9’a çıktı. Finansa bakanlıklarındaki kadın oranında da artış görüldü. 2020 yılında yüzde 11.5 olan kadın oranı yüzde 13.6’ya çıktı. Dış işleri bakanlıklarındaki kadın oranı ise önemli bir artış göstererek yüzde 16.82den yüzde 26’ya çıktı.