Kıbrıs’a Barış Getiren ‘Kıbrıs Barış Harekatı’nın 46 yılı

Kıbrıs’ta Türklerini baskı ve zulmden kurtarmak, Ada’ya barışı getirmek amacıyla TSK tarafından 2 aşamada gerçekleştirilen “Kıbrıs Barış Harekatı”nın 46 yılı kutlanıyor.

Recep Kenan/itvhaber.com

Kıbrıs’ta Türklerin uğradığı baskı ve zulmü ortadan kaldırmak ve Ada’ya barışı getirmek amacıyla Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından gerçekleştirilen Kıbrıs Barış Harekatı’nın 46 yılı kutlanıyor.

KIBRIS BARIŞ HAREKATI’NIN AKDENİZ’DEKİ STRATEJİK ÖNEMİ

Uzmanlar bu gün Akdeniz’de süren askeri ve siyasi varlığımızın güvencesi olarak gösterilen Kıbrıs garantörlüğünün devamını sağlayan Kıbrıs Barış Harekatı’nın stratejik öneminin Akdeniz’de yaşanan son gelişmeler ile daha da belirgin bir şekilde anlaşıldığını kaydediyorlar.

İki toplumlu ada devleti olan Kıbrıs’ta iki halk arasında ortaklık temelini esas alan uluslararası antlaşmalar uyarınca 1960’da kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasında Kıbrıslı Türk ve Rum halklarına eşit siyasi hak ve statüsü tanındı.

KIBRIS TÜRKLERİ DEVLET KURUMLARINDAN DIŞLANDI

Kıbrıs Rum tarafı, sürekli Kıbrıs Türklerini devlet kurumlarından dışlama, izole etme, Ada’daki varlıklarını sona erdirme ve Yunanistan ile birleşme (Enosis) yolunu açmaya yönelik girişimlerde bulundu.

KIBRISLI TÜRKLERE YÖNELİK SALDIRI, BASKI, ZULMÜ VE AMBARGOYU ART

Kıbrıslı Rumların 1963’te tek taraflı güç kullanımıyla anayasayı feshetmelerinden sonra fiilen sona eren Kıbrıs Cumhuriyeti Rum tarafı, Enosis hedefine ulaşabilmek için silahlanırken, Yunanistan’ın da desteğiyle 1963-1974 arası Kıbrıslı Türklere yönelik saldırı, baskı, zulmü ve ambargoyu artırdı.

KIBRIS RUMLARININ İÇERİSİNDE GÖRÜŞ AYRILIKLARI BAŞLADI

Kıbrıs Türklerinin ortaklık devletinin yönetiminden uzaklaştırılmasıyla Kıbrıs Rumlarının içerisinde görüş ayrılıkları başladı. EOKA mensupları arasındaki görüş ayrılıkları, Türkiye’nin müdahalesinden çekinen ve Türkleri ekonomik yoldan bitirmeyi isteyen Rum lider Makarios ve hızlı sonuç alınmasını isteyen eski cuntacılardan oluşan EOKA-B mensuplarının karşı karşıya gelmesine yol açtı.

EOKA LİDERİ NİKOS SAMPSON MAKARİOS’A KARŞI DARBE YAPTI

Yunan cuntasının desteğiyle 15 Temmuz 1974’te EOKA lideri Nikos Sampson, Ada’yı Yunanistan’a bağlamak amacıyla Makarios’a karşı darbe yaparak iktidarı kısa süre ele geçirdi. Böylece Kıbrıs’ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne kastedilmiş oldu.

TÜRKİYE İLE İNGİLTERE ARASINDAKİ GÖRÜŞMELERE CUNTA YÖNETİMİ KATILMADI

Türkiye, 1960 Garanti Antlaşması çerçevesinde ilk olarak diplomatik girişimlere öncelik verdi. 17-18 Temmuz 1974’te Türkiye ile İngiltere arasında darbe sonrası atılabilecek adımlara yönelik Londra’da görüşmelerde yapıldı. İstişarelere, garantör devlet olarak Yunanistan da davet edilmesine rağmen Yunanistan’daki cunta yönetimi görüşmelere katılmadı.

20 TEMMUZ 1974’TE “KIBRIS BARIŞ HAREKATI” BAŞLADI

Dönemin Başbakanı Bülent Ecevit ile İngiltere Dışişleri Bakanı James Callaghan arasındaki görüşmelerde İngiltere’ye ortak müdahale teklifinde bulunuldu. İngiltere’nin olumsuz cevap vermesi üzerine Türkiye, Garanti Antlaşması’na dayanarak ve Ada’daki Türklerin güvenliğini de dikkate alarak 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekatı’nı başlattı.

SAVAŞ İÇİN DEĞİL, BARIŞ İÇİN ADA’YA GİDİYORUZ

20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekatı, dünyaya dönemin Başbakan Bülent Ecevit’in yaptığı tarihi, “Biz aslında savaş için değil, barış için ve yalnızca Türklere değil, Rumlara da barış getirmek için Ada’ya gidiyoruz.” açıklamasıyla duyuruldu.

RUMLAR TÜRKLERİN BÖLGESİNDEN ÇEKİLMEDİLER, SALDIRILARI SÜRDÜ

Yunanistan, Ada’da yeni anayasal düzenin kurulmasına yönelik tüm teklifleri reddetti ve anayasaya ilişkin varılacak bir uzlaşma için Türk birliklerinin geri çekilmesini ön koşul olarak ileri sürdü. İkinci toplantıya kadar Rum ve Yunan askerlerinin Türklerin bulunduğu bölgeden çekilmeleri gerekiyordu ancak çekilmedikleri gibi saldırılar da sürdü.

“AYŞE TATİLE ÇIKSIN” PAROLASIYLA BARIŞ HAREKATI’NIN İKİNCİ AŞAMASI BAŞLADI

2’nci Cenevre Konferansı görüşmelerinden de bir sonuç çıkmayınca 14 Ağustos’ta “Ayşe tatile çıksın” parolasıyla Kıbrıs Barış Harekatı’nın ikinci aşaması başladı. 2. Harekat ile birlikte 16 Ağustos’ta Ada’da taraflar arasında ateşkes ilan edildi.

GERİ ÇEKİLEN RUM ASKERLERİ TÜRK KÖYLERİNİ YAKARAK İNSANLARI KATLETTİ

Harekat başarıyla sonuçlanırken, Ada’da yaşayan Kıbrıslı Türk halkının güvenliği de sağlanmış oldu. İkinci harekat sırasında geri çekilen Rum askerleri, geçtikleri Türk köylerini yakarak silahsız insanları katletti. Toplu katliamlar ve mezarlar harekatın bitiminde ortaya çıkarıldı.

KIBRIS BARIŞ HAREKATI SIRASINDA BİN 672 ŞEHİT

20 Temmuz 1974’te başlayan Kıbrıs Barış Harekatı sırasında, Türk ordusu, 498 şehit verirken, Kıbrıs Türk tarafında 70’i mücahit, 270 kişiyi kaybetti. Kıbrıs Türkleri genel olarak ise bin 672 şehit verdi.

KIBRIS TÜRK FEDERE DEVLETİ (KTFD) İLAN EDİLDİ

Kıbrıs’ın bugünkü sınırlarının çizilmesine vesile olan harekatın hemen ardından Kıbrıslı Türkler, 1 Ekim 1974’te Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi’ni kurdu.

Kıbrıs Türklerinin devlet yapısını kökleştirme, anayasa yapma ve çok partili sisteme geçme çalışmalarının yaşandığı 13 Şubat 1975’te Ada’da Kıbrıs Türk Federe Devleti (KTFD) ilan edildi.

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NİN (KKTC)

Kıbrıs Türk Federe Devleti (KTFD) Meclisi, 15 Kasım 1983’te oy birliğiyle aldığı bir kararla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) kurulduğunu ilan etti. Bu kararla Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) bağımsız bir devlet statüsü kazandı.

Paylaşın: